C vitamini ne işe yarar

C vitamini ne işe yarar

C vitamini, ya da L-askorbik asit bizim vitaminler adını verdiğimiz sınıflandırma içinde belki de en tanınmış temel besin öğesidir. Genel soğuk algınlığı ve grip semptomları ile yaygın şekilde ilişkilendirilen C vitamini, bağışıklık sisteminin bakteri ve virüslerle savaşına katkıda bulunur. Suda çözünebilen bir vitamin olması nedeniyle fazlası hızla vücuttan 'atılır', bu nedenle beslenme yoluyla sürekli alınması gereklidir.

C vitamininin işlevleri

C vitamini değerli bir antioksidan olup serbest radikallerle savaşa yardımcı olur. Fakat bu ürün çok işlevli bir vitamin olarak da önemlidir. C vitamininin antioksidan nitelikleri serbest radikallerin etkisiz hale getirilmesine yardım eder. C vitamini sağlıklı cilde olduğu kadar ciltteki, kas ve organlardaki bağ dokularına da katkıda bulunur. Vitamin bir kısım enzimler oluşturur ve kandaki alyuvar hücrelerinin demir bağlama kapasitesini destekler. C vitamini vücuda her türlü stresle başa çıkması için yardım eden adrenalin işlevini de destekler.

C vitamini bazı yağda çözünebilen vitaminlerin oksidasyondan korunmasında da yardımcı olur. A vitamini, E vitamini ve hatta bazı B vitaminleri bu kapsamdadır.

Kolajen

Kolajen vücutta aynı zamanda her yerde bulunan bir maddedir çünkü bağ dokuları içinde bulunan en yaygın liftir. C vitamini kolajen oluşumunda hayati rol oynar. C vitamini olmazsa kolajen üretimi bozulur ve vücutta çok çeşitli problemlere neden olabilir.

Kolajen, vücudun bütünlüğünü sağlayan yapıştırıcıdır. Kasları iskelete, cildi kaslara bağlayan ve her şeyi bir arada tutan dokunun temeli kolajendir. Kolajenin yüksek bir gerilim kuvveti vardır, katı, lifli bir protein olup bağ dokularının başlıca bileşenidir. Kemikler, dişler, kıkırdak, tendonlar, eklemler, cilt ve kan damarları bu bağ dokularını içerir.

Vücudun yapısı kolajene bağlıdır, kolajenin bütünlüğü ise (başka faktörlerin yanı sıra) C vitamine bağlıdır.

İnsanlar, kendi vücutlarında C vitamini üretemeyen üç memeliden biridir. C vitamini insanların suda çözünebilen antioksidan kaynağıdır. Bu vitamin bağırsaklarda bulunan aktif bir taşıma sistemi ile emilir ve böbrekler aracılığı ile vücuttan atılır.

Bağışıklık sistemi ve diğer işlevler

C vitamini bağışıklık sistemine iki temel işlevinde yardım eder; yabancı istilacılara saldıran akyuvar hücrelerinin üretimini uyarır aynı zamanda vücudun antikor (hastalıklara karşı vücut tarafından tepki göstermek amacıyla üretilen proteinler) üretimini artırır.

C vitamini alerjik reaksiyonlar ile bağlantılı bir biyojen amin olan histamin üretimini de regüle edebilir.

C vitamini özellikle bitkisel kaynaklı, hemoglobine bağlı olmayan şekildeki demir emilimine yardım eder. (yalnız tahıllar, kuru fasulye, bezelye, sebze, meyve, fındık ve tohumlar hemoglobine bağlı olmayan demir içerir.)

Günlük ihtiyaç

C vitamini için RDA miktarı 60 mg'dır. Özel koşullara bağlı olarak hızlı ve telaşlı bir yaşam tarzı veya enfeksiyon durumunda bağışıklık sistemini güçlendirmek için C vitamini alımının artırılması önerilmektedir.

C vitamini kaynakları

Yiyecekleri takviye etmek için kullanılan bir vitamin olmasına karşın, yalnız bazı meyve ve sebzeler öenmli miktarlarda C vitamini içerir. C vitamini yiyecek hazırlama, pişirme veya saklama işlemleri sırasında hemen kaybolduğu için saklama süreleri kısa tutulmalı ve suya batırma veya suda saklama işlemlerinden kaçınılmalıdır.

İyi C vitamini kaynakları; turunçgiller, kivi, açerola kirazı, biber ve kuşburnudur.

C vitamini kaynakları

Bitkisel; Açerola kirazı, kivi, turunçgiller, biberler ve kuşburnu

Diğer; Takviye edilmiş yiyecekler