Mukoza nedir?

Vücudun iç kısmındaki kanal ve boşlukları döşeyen hücrelerden husule gelen
zar tabaka. Mukoza döşeli olan iç boşluklar, dışarıya açılan vücut kanalları vasıtasıyla dış ortamla temastadır.
Sindirim sistemi, solunum sistemi ve boşaltım sistemi; ayrıca kadın üreme organları mukoza ile döşelidir.
Sindirim sistemi: Ağızdan, anüse kadar devam eden sindirim borusunun çeşitli bölümlerinde, çeşitli tip mukozalar (epitel dokusu) bulunur. Ağız, yutak ve yemek borusunun sonuna kadar olan kısımda "çok katlı yassı epitel" dokusu, mukoza'yı yapar. Dildeki mukoza da bu çeşittir. Ancak dilde "papilla" denilen tat almak için özelleşmiş çıkıntılar bulunur. Mide ve bağırsakların mukozası "tek katlı silindirik" epitelden meydana gelmiştir. Bu hücrelerin arasında sümüklü salgı yapan hücreler (kadeh hücreleri, Goblet hücreleri) bulunur. Mide mukozasında bundan başka asit salgılayan hücreler de vardır. Sindirim kanalının son kısmı olan "rektum"u döşeyen çok katlı, yassı epitel dokusuna rastlanır.
Ürogenital sistem: Böbrekten itibaren idrar borularında (ületerler), mesane ve uretra (idrar kanalı) da bulunan mukoza, bu sisteme has epitelden meydana gelmiştir. Buna "çok katlı değişken epitel" denir.
Erkek üreme organlarından olan meni borucukları ve kadın üreme organlarından uterus (rahim) ile yumurta kanalcıklarında "tek katlı titrek tüylü epitel" mukozayı yapar.
Solunum sistemi: Bu sistemin organları olan burun boşlukları, soluk borusu ve gırtlak mukoza ile döşenmiştir.
Diğer mukozalar: Göz kapaklarının altını ve gözün görünen beyaz kısmını döşeyen, "Konjoktiva" adını alan mukoza çok katlı yassı epitelden meydana gelmiştir. Orta kulak döşemesini yapan mukoza tek katlı kübik epiteldendir. Aynı çeşit mukoza, beynin iç boşluklarını da döşer. Mukozalar, yapıları ve mukus denilen salgılanıyla mikroplara karşı engel oluşturmuşlardır. Ayrıca solunum yollarındaki titrek tüyler, mukusu ve buna yapışmış mikrop ve diğer parçacıkları dışarı atarlar.