Karın zarı iltihabı

Karın zarı iltihabı: Karın zarı denilen peritonun iltihaplanma­sına verilen ad. Peritonit deni­lince genel olarak akut "had" peritonitler anlaşılır. Müzmin peritonit ise, sadece tüberküloz peritoniti için kullanılmaktadır.
Peritona mikropların yerleşip üremeleri genellikle iki şekilde olur. Birincisi yaralanmalar ve ameliyat gibi dışarıdan bir etkiyle husule gelir. Ameliyattan bir saat içinde herbir santimetre kare- de 60.000 baktgri bulunur. Buna dikiş yetersizlik­leri, sterilizas­yonları tam ya­pılmamış alet­ler ve eldivenle­rin kullanılmala­rı, karın içinde yabancı cisim unutulması, di­ğer organların hasara uğrama­sı da sebep olur.
Peritonitlerin gelişmesinde ikin­ci bir yol da her­hangi bir dış mil veya yaralanma olmadan, çeşitli iç organların hastalıkları sebebiyle delinmeleridir. Böyle­likle karın zarına ulaşan organın içindeki muhteviyat veya mik­roplar kısa bir süre sonra, şiddetli bir akut peritonit tablosuna yol açarlar. Bunların arasında sık rastlanılanlar apendiks delin­mesi, mide-duodenum ülseri delinmeleri ve safra kesesi delin­meleridir. Kadınlarda tüp delin­meleri de görülebilir. Delinme­nin dışında, iltihaplı bir organdan, karın zarına mikrop yayılması, karaciğer, dalak ve böbrek etrafı apselerinde görüle­bilir. Kızıl, zatürre, yılancık, kemik iltihabı gibi durumlarda da mikroplar kan yoluyla karın zarını iltihaplandırabilirler.
Peritonite uzak veya yakın hiçbir sebep bulunamamışsa "primer peritonit" tabiri kullanılır.
Karın zarı iltihaplanmağa başladığı zaman, önce, karın içinde yeri tespit edilemeyen müphem ağrılar duyulur. Zamanla artan ağrılar bütün karın duvarını tutar. Içi boş organların delinmesinde ise ağrı bıçak saplanır tarzda çok şiddet­lidir. Hastalarda iştahsızlık, bulantı, kusma, titreme, gaz ve dışkı çıkaramama ve susuzluk hissi vardır.
Hastanın duruşu tipiktir. Burun sivrilmiş,« gözler ve yanakkıı çökmüş, kulakları soğuk. yüz. soluk ve hasta korku içindedir. Hastanın karnı ileri devrelerde tahta gibi serttir.Tedavisi ameliyattır. Ancak iki durumda ameliyat yapılmaz. Birincisi peritonitin akut.pankre­atite bağlı olarak meydana gel­mesi; ikincisi ise primer pnömokoklara bağlı olarak peri­tonitin meydana gelmesidir.