Kalça çıkığı ve tedavi yöntemleri

Uyluk kemiği başının kalça eklemindeki yuvasından çıkması. Yetişkin kişidenormal olarak kalça ekleminde uyluk kemiğinin başı eklem yuvasına sıkıca yerleşmiştir ve ancak çok ciddi zedelenme olaylarında yerinden çıkabilir. Bu çıkık öne veya arkaya olabileceği gibi uyluk kemiği istikametinde gelecek darbelerde uyluk kemi­ğinin başı, eklem yuvasını kıra­rak çıkık kalça boşluğuna doğru da gelişebilir. Çıkık sıklıkla arkaya doğru olur ve o zaman siyatik sinirinin zedelenmesine bağlı bacak felci veya kanlanma yetmezliğine bağlı uyluk kemiği başının hayatiyetini kaybetmesi gibi komplikasyonlar gelişebilir.

Tedavi: Çıkık, genel anestezi (narkoz) altında yerine konur ve bacak alçı veya çekici tarzda askı­ya alınarak, eklem dört hafta ha­reketsiz tutulur. Bu süre eklem kapsülü yırtıklarının şifasına im­kân verir. Bazı vakalarda çıkığın cerrahi olarak yerine konması ge­rekebilir. Öne doğru çıkıklarda komplikasyonlar daha azdır. Te­davi bir önceki gibidir. Kalça boş­luğu içine doğru olan çıkıklarda olay hafif ise uyluğun çekici tarz­da askıya alınması yeterli olabilir. Durum ciddi ise ameliyatla ek­lemin hareketinin dondurulması veya suni eklem protezi takılması gerekir.Kalça çıkığının özel nitelik taşıyan bir şekli "doğuştan kalça çıkığıdır." 250-300 canlı doğumda bir görülür ve kızlarda erkeklerden 8-10 misli daha sık­tınZamanında teşhis ve koru­yucu tedavi yaptırmakta gecikildiğinden memleketimizde halâ ciddi sakatlıklarla neticele­nebilmektedir. Halbuki, bebek yürümeden uygulanacak koru­yucu tedbir ve tedavilerin neticesi genellikle yüz güldürücüdür.Doğuştan kalça çıkıklığının başlıca sebepleri arasında; anne hormonlannın çocuk kalça ekle­minde gevşeklik yapması, gene­tik faktörler ve anne kamındaki kötü duruşlar yer alır. Tipik şekilde doğumda çıkık yoktur, fakat çıkığı hazırlayıcı eklem gev­şekliği vardır. Bazı basit arazlar (beliriler) aileyi ikaz etmelidir. Eğer ) bebek sırtüstü yatarken bacaklanm kurbağa gibi iki yana açamıyorsa, dizler bitiştirildiğinde biri daha aşağıda kahyorsa, uylukta­ki çizgiler simetrik ve aynı sayıda değilse, bir bacağına basarken diğerine basamıyorsa, iki uyluk arası anormal derecede açıksa mutlaka bir hekime gösterilmeli­dir. Yürüyen çocuktaki belirtiler ise, zaten aileyi hekime götürecek kadar bariz aksamalar seklindedir.Tedavi: Yeni doğan bebekte doğuştan kalça çıkığı tesbit edi­lirse kundak yasaklanır ve bacak­ ları iyice açacak kadar bol arabezi konur. Iki aylığa kadar özel kalça çıkığı da kullanılabi­lir. Bebek 3-18 ay arasında iken tesbit edilen çıkıklarda özel cihazlar ve alçı teknikleri gerekir. 18 ay-6 yaş arasında iyi sonuçlar veren ameliyatlar vardır. 6 yaş­tan hele 10 yaştan i;onra ameli­yatlar bile anatomik kusuru tam düzeltemez, ancak yine de hasta­nın faydasınadır.